Część II

Historia chóru „Halka”

Lata 1948-1954

 

W styczniu 1948 na walnym zebraniu wybrano nowego sekretarza – Helenę Wdowiak, ponieważ Jan Tomaszewski więcej czasu chciał poświęcić pracy w Zespole Teatralnym i drużynie harcerskiej. Wybrano też nowych ławników i członków komisji rewizyjnej. Zebranie prowadził dyrektor Zakładów Drzewnych Władysław Grabowski - inicjator budowy Kombinatu Drzewnego w Barlinku i uruchomienia nieczynnej linii kolejowej.
 

Zespół teatralny działał przy Kole Śpiewaczym „Halka”, a pieśni i muzykę do przedstawień opracowywał dyrygent chóru Jan Szwaracki. Za pieniądze z przedstawień zakupiono sztandar oraz pokryto wydatki związane z uroczystością Święta Pieśni. Tradycją zespołu stały się bale maskowe. Pierwszy z nich odbył się w karnawale 1948 w auli Szkoły Podstawowej (wtedy była tylko jedna). Do przygrywania zaproszono zespół muzykantów z Gorzowa, a w umowie napisano: „Związek Zaw. Muzyk, dostarcza wyżej wymienionemu zespół składający się z następujących członków: akordeon, skrzypce, trąbka, saksofon, jazz, na dzień 31 I 1948 w czasie od godz. 20 – tej do godz. 3 – ciej rano za wynagrodzeniem...” itd. Drugi bal maskowy odbył się w karnawale 1949 w Sali Leśników.
 

W maju 48 Zarząd Miejski „przydziela „ zespołowi pomieszczenie na świetlicę, którym była Sala Parafialna, za miesięczna opłatą (460 zł) i pod groźbą ściągania przymusowego wraz z kosztami egzekucyjnymi, w razie nie uiszczenia opłaty w terminie. W czerwcu zespół koncertuje w czasie obchodów Święta Morza, a także w Myśliborzu z okazji „zjazdu referentów Kultury i Sztuki, przedstawicieli Urzędu Wojewódzkiego i ministerstwa”.

W lipcu „Halka” organizuje I Święto Pieśni w Barlinku, na które zaprasza szczeciński chór „Hejnał”. W odpowiedzi przychodzi pismo: „... zawiadamiamy, że zespół nasz przyjeżdża pociągiem w dniu 14. lipca br. o godz. 20.00 do Barlinka. Prosimy o przygotowanie kwater oraz obiadów dla 40-45 członków (mężczyzn). Z powrotem wyjazd nasz nastąpi o godzinie 15.25. Cześć Pieśni!”. Współpraca, a nawet przyjaźń z chórem „Hejnał” trwa do dziś. Nie obyło się też bez obecności i występów „Hejnału” w czasie uroczystości wręczenia sztandaru Zespołowi Śpiewaczemu „Halka”, o której pisze kronikarz: „Ta niecodzienna uroczystość odbyła się 15 sierpnia 1948 roku. Centrum miasta leżało jeszcze w gruzach. W godzinach popołudniowych śpiewacy i goście zaproszeni na czele ze starostą myśliborskim manifestowali pieśnią idąc ulicami miasta.

 

W części oficjalnej akademii wystąpił szczeciński chór męski „Hejnał”. Dyrygował zasłużony mistrz Gayriantes. Wręczenia sztandaru dokonał starosta powiatowy.
 

Chór w tym czasie zasilony był już przez Polaków – emigrantów z Westfalii, którzy przyjechali z Niemiec i osiedlili się w Barlinku.”

15 grudnia 48 kronikarz odnotował występ w Myśliborzu, na zaproszenie władz powiatu, z okazji zjednoczenia partii PPR i PPS. 16 grudnia zespół wystąpił na uroczystym otwarciu Biblioteki Publicznej w Barlinku. W tym dniu odbyło się uroczyste otwarcie 1800 bibliotek w 200 000 punktach w kraju. W kronice pojawia się pierwsza krótka notka wydrukowana w prasie z podsumowaniem dorobku zespołu, jednak bez adnotacji i tytułu gazety, oraz wzmianka o transmitowanym w radiu występie połączonych chórów: „Halki „ i chóru młodzieżowego z Technikum Handlowego( późniejszy „Ekonomik”). Po tym występie zespół otrzymał telegram z Urzędu Wojewody o treści: „Proszę przygotować się do występu w Myśliborzu 6 czerwca 1949. Kuratorium wyraziło zgodę”. Chodziło o udział w Święcie Ludowym.
 

I tak występów było coraz więcej, a chór zyskiwał na popularności. Wśród dokumentów pojawia się wykaz członków wspierających (31 osób) i numery ich legitymacji, a także podziękowanie od Zarządu ZKSM „Pogoń” za pomoc w organizacji zabawy tanecznej, z której dochód przeznaczony był na zakup sprzętu.
 

W roku 1950 Związek Śpiewaczy Pomorza Zachodniego organizuje w Choszcznie „Zawody śpiewacze”, do udziału, w których zaprasza chór „Halka”. Na dokumencie wydanym przez związek po zawodach widnieją podpisy trzech sędziów i ich oceny, a także podpis „czynnika społecznego”. Wśród kilkunastu kryteriów ocen są tez takie jak: dyscyplina zespołu, wykonanie pieśni masowych, działalność organizacyjna i artystyczna. Na programie II Zjazdu kół Śpiewaczych widnieje cytat : „ Pieśnią ludową i żołnierską czcimy rocznicę powstania I Dywizji Kościuszkowskiej”, a wewnątrz najwięcej miejsca zajmuje wykaz członków Komitetu Honorowego (30 osób). Po tych zawodach zespół zyskuje „prawo przejścia” z III kategorii chórów do II.
 

Pozostawione dalej puste kartki w kronice (zapewne dla chóru) świadczą o jakimś kryzysie. W materiałach z roku 1951 znajduje się tylko jeden zapis na temat chóru: „W tym roku w działalność chóru „Halka” była przerwa z uwagi na to, że dyrygent Jan Szwaracki pracował w tym czasie w terenie poza granicami miasta” Pozostałe zapiski i materiały dotyczą Zespołu Teatralnego i jego przedstawień. Wzmianki o chórze pojawiają się dopiero w roku 1955.

                                                                         cdn.

 

                                                        Romana Kaszczyc

 

Copyright (c) 2004 Echo Barlinka